Wilde dieren, Mensen en de Natuur: Wie Brengt Wie Eigenlijk in Gevaar?

Gepubliceerd op 7 mei 2025 om 18:52

Ooit waren wij ook jagers, net als de wolf. Maar sinds we landbouw bedrijven, zijn we vervreemd van de natuur. We plaatsten onszelf boven de voedselketen, alsof we geen deel meer uitmaken van het ecosysteem. Stop met Zondebokken Zoeken, Start met Aanpassen. Gebeten door een wolf? Wat er werkelijk gebeurde op de Hoge Veluwe

Intro: Een Omgekeerde Werkelijkheid
Steeds vaker horen we dat wilde dieren zoals wolven, bevers en dassen “problemen veroorzaken”. Ze zouden onze weilanden verstoren, dijken doorgraven, of vee doden. Maar is het niet juist andersom? Wij hebben hun leefgebieden ingepikt, rivieren rechtgetrokken, en bossen gekapt. Terwijl wij de natuur naar onze hand proberen te zetten, noemen we wilde dieren een bedreiging. Misschien is het tijd voor een andere vraag: Waarom accepteren wij onze eigen destructieve gewoontes wel, maar veroordelen we het instinct van dieren dat al miljoenen jaren werkt?


De Zondebokken: Wolven, Bevers en Onze Hypocrisie

Net als wolven wordt nu ook de bever steeds vaker als probleem gezien. Hij graaft holen in dijken, wat overlast kan veroorzaken. Maar wat we vergeten: bevers zijn ecosysteem-ingenieurs. Hun dammen creëren wetlands die water vasthouden, biodiversiteit stimuleren en zelfs droogte voorkomen. Net zoals wolven hun prooi selecteren, werkt de bever aan een natuurlijke waterhuishouding. Het probleem is niet de bever—het is dat onze dijken en landschappen geen ruimte laten voor zijn instinctief gedrag.

Wolven jagen in roedels—zo werkt hun instinct. Wij vinden dat snel ‘wreed’, maar kijken weg als er vrachtwagens vol varkens naar slachthuizen rijden. Die dieren leven vaak in krappe hokken, zien nooit daglicht, en worden na een stressvol leven gedood. Dat is pas abnormaal. Bovendien verspillen we massaal: ruim 30% van al het voedsel belandt in de prullenbak. Waarom verwachten we dat een wolf zijn prooi bij de Jumbo haalt, of een bever zijn dam aanpast aan onze betonnen dijken?

De wolf en bever laten iets belangrijks zien: in de natuur bestaat geen verspilling. Een achtergelaten kadaver voedt aaseters, insecten en de bodem; een beverdam filtert water en herstelt grondwater. Het zijn kringlopen die al sinds de ijstijd draaien. Wolven selecteren zwakkere prooien; bevers versterken juist de veerkracht van landschappen. Wij proberen dit kunstmatig na te bootsen met dijken en jachtquota, maar vaak met minder succes.


Een Nieuwe Mindset: Niet Boven, Maar Onderdeel van de Natuur

Het wordt tijd dat we ons bewust worden van waar we vandaan komen. Wij zijn geen buitenaardse wezens die toevallig op aarde belandden—we zijn geëvolueerd in en dankzij de natuur. Onze voorouders leefden als jager-verzamelaars, in symbiotische relaties met hun omgeving. Pas sinds de opkomst van industrie en intensieve landbouw plaatsen we onszelf buiten—of zelfs boven—het ecosysteem. Alsof wij geen onderdeel meer zijn van de voedselketen, maar een soort goden die haar mogen besturen.

De natuur oordeelt niet. Ze reageert slechts. Als we bossen kappen, komen er overstromingen en warmt de aarde op. Als we bevers uitroeien, verzwakken rivieroevers. Als we wolven uitroeien, exploderen hertenpopulaties en verdwijnt biodiversiteit. En als een wolf een kadaver achterlaat, is dat geen verspilling. Dat kadaver voedt aaseters, insecten en uiteindelijk de bodem. Het zijn geen straffen, maar logische gevolgen van een natuurlijk evenwicht.

En wij- wij accepteren zonder nadenken vrachtwagens vol vleesvarkens op weg naar het slachthuis. Waarvan de meeste dieren (nog) leven in krappe hokken, zien nooit daglicht, en worden gedood na een leven van stress. Dat is pas echt abnormaal. Bovendien verspillen we massaal: ruim 30% van al het voedsel belandt in de prullenbak.

Wat verwachten we dan dat een wolf zijn prooi bij de Jumbo haalt? De wolf jaagt op wilde dieren, laat niets verloren gaan, en houdt ecosystemen gezond. Wij daarentegen creëren een systeem van overconsumptie en verspilling—een systeem dat onze eigen gezondheid en die van de aarde ondermijnt.

De wolf, die ‘wrede’ jager, en de bever, die ‘lastige’ graver, begrijpen dit instinctief: zij werken met de natuur, niet tegen haar in. Hun acties hebben een doel: de kringloop in stand houden. Waarom leren wij dit niet opnieuw? Waarom blijven we vasthouden aan een mindset die ons isoleert van het web waar we zelf ooit deel van uitmaakten?


Angst of Samenleven? Praktische Oplossingen Bestaan

In plaats van wolven af te schieten of bevers te verjagen, kunnen we leren van methodes die al werken. Neem de Pyreneese berghonden die herders in Drenthe inzetten tegen wolven, of permeabele dijken die ruimte laten voor bevers om te graven zonder schade te veroorzaken. In Nederland experimenteren waterschappen al met beaver-debietstijgers—kunstmatige beverburchten die water vertragen en tegelijk dijken beschermen.

Ook hier geldt: dieren passen zich aan. Waarom wij niet?
Kijk naar de Sayaguesa-runderen die leren omgaan met wolven (zie dit voorbeeld), of naar boeren die samenwerken met bevers om wateroverlast tegen te gaan. Het kost creativiteit, maar het kan. De natuur is geen vijand. Ze is een partner.


Conclusie: Stop met Zondebokken Zoeken, Start met Aanpassen

Wolven, bevers en andere wilde dieren zijn geen bedreiging—ze zijn een spiegel. Ze laten zien hoe star en onnatuurlijk onze systemen zijn. Een dijk die beverburchten uitsluit, is net zo kortzichtig als een veeteelt die wolven demoniseert.

De oplossing ligt niet in het bestrijden van dieren, maar in het herontwerpen van onze wereld. Dijken met natuurlijke oevers, veeboeren met herdershonden, en een landbouw die ruimte laat voor wetlands. Dit vraagt niet om minder veiligheid, maar om meer wijsheid.


 

Een Oproep aan de Lezer

  • Ondersteun initiatieven die bijdragen aan het creëren van leefgebieden voor bevers, wolven en andere wilde dieren, zoals natuurvriendelijke dijken.
  • Bepleit beleid dat natuurherstel vooropstelt boven kortetermijnvoordelen en menselijke belangen.
  • Verspreid bewustwording: benoem bevers niet als "dijkverwoesters", maar benadruk hun rol als bondgenoten in de strijd tegen droogte.
  • Vergroot uw kennis: verdiep uzelf in de materie en maak weloverwogen keuzes in plaats van aannames over te nemen.

 

De natuur is geen machine die we kunnen controleren. Ze is een web waarin elk dier—ook de mens—een rol speelt. 🐺🌊


Gebeten door een wolf? Wat er werkelijk gebeurde op de Hoge Veluwe

Op een zonnige dag in april 2025 raakte Nederland opnieuw in de ban van de wolf. Een hardloopster werd in Nationaal Park De Hoge Veluwe naar eigen zeggen tweemaal gebeten in haar been door wat vermoedelijk een wolf was. Het incident riep vragen op: is de wolf echt gevaarlijk voor mensen? Of is dit vooral een voedingsbodem voor angst, waardoor sommigen de terugkeer van de wolf liever vandaag dan morgen terugdraaien?


Wat is er gebeurd?

Volgens officiële bronnen liep de vrouw over een pad in het park toen zij werd benaderd en gebeten. Omstanders schoten te hulp en verjoegen het dier. De vrouw werd medisch behandeld, en DNA-sporen van het dier werden veiliggesteld van haar kleding. De uitslag van het onderzoek moet nog volgen, maar men vermoedt sterk dat het om een wolf gaat.


Is het normaal dat wolven mensen aanvallen?

In één woord: nee. Wolven zijn van nature schuwe dieren die mensen liever mijden. Aanvallen op mensen zijn in Europa uiterst zeldzaam. Sinds de terugkeer van de wolf in Nederland zijn er nauwelijks meldingen van agressief gedrag tegenover mensen.


Maar wat kan er dan zijn misgegaan?

Sommige wolven verliezen hun schuwheid wanneer ze (onbewust) gevoerd worden of voedsel vinden op plekken waar veel mensen komen. Daardoor kunnen ze mensen associëren met voedsel, wat riskant gedrag uitlokt. Dat lijkt ook hier mogelijk het geval: de wolf was waarschijnlijk niet zomaar ‘op jacht’, maar vertoonde afwijkend gedrag als gevolg van gewenning.


Wil men hier misbruik van maken?

Na elk incident met een wolf laait het debat op: moeten we deze roofdieren wel willen in Nederland? Voorstanders van beheer en afschot zien in dit soort voorvallen een aanleiding om actie te ondernemen. Anderen wijzen erop dat paniek onnodig is en dat elk incident zorgvuldig onderzocht moet worden.

Er is op dit moment géén bewijs voor een breed opgezet plan om wolven af te schieten. Wel is er discussie over wat te doen met individuele dieren die probleemgedrag vertonen. Het risico bestaat echter dat incidenten zoals deze als excuus worden gebruikt om wolven structureel te verjagen of te elimineren.


Hoe bepaal je welke wolf verantwoordelijk is?

Het afschieten van een wolf mag in Nederland alleen als er zwaarwegend bewijs is dat het om een gevaarlijk individu gaat. Dat gebeurt op basis van DNA-onderzoek (zoals speeksel op kleding of haren), eventueel ondersteund door camerabeelden of getuigenverklaringen.

In dit geval wordt nog onderzocht welk dier verantwoordelijk was. Pas daarna kan een beslissing worden genomen over eventuele vervolgstappen.

Over omdenken gesproken…

Een wolf bijt een hardloopster. Mogelijk zag het dier haar als een wegrennende prooi, misschien schrok het. We weten het niet zeker. Maar de reacties zijn heftig: het dier moet worden opgespoord en mogelijk afgeschoten.

Toch even dit: hoe vaak worden mensen – zelfs kinderen – niet gebeten of aangevallen door onze eigen huisdieren, de hond? Niemand pleit dan voor afschot. We spreken over opvoeding, begeleiding, verantwoordelijkheid van de eigenaar.

Dus waarom meten we met twee maten?

De wolf is een wild dier. Hij hoort niet op commando te luisteren, zoals een hond. Maar hij leeft wel in een land waar mensen steeds dieper de natuur intrekken. Waar wij onze ruimte uitbreiden, moet de wolf steeds meer opletten. En als er dan een incident gebeurt, is het direct reden tot paniek.

Misschien moeten we de vraag omdraaien: hoe gaan wij met de natuur om? En zijn we bereid te leren samenleven, ook als dat soms ongemak of nuance vraagt?


Tot slot

Dit incident laat zien hoe belangrijk het is om bewust met wilde dieren om te gaan. Geen paniekzaaierij, maar ook geen naïviteit. De wolf hoort thuis in onze natuur, maar verdient wel respect – en wij verdienen goede informatie en zorgvuldige besluitvorming.

🌿 Meer weten over wolven in Nederland? Lees ook: Hoe leven wolven in Nederland? of Mythen en feiten over de wolf.


Lees ook:  Wat zijn de gevolgen voor het ecosysteem als we de wolven in Nederland mogen afschieten?

#wildedieren, #wolf, #bever,#natuur, #mens, #mindset, #afschieten #veluwe

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.

Maak jouw eigen website met JouwWeb