In "De Andere krant", stond het weer, 'basis inkomen goed idee of niet?' In 2015 vernam blijft neutraal denken voor het eerst hiervan. In 2016 bracht de VPRO met het programma "tegenlicht" meerdere afleveringen hierover. Nadat de Andere krant hierover een klein stukje op een van de social media had gepostst barsten de voor, maar vooral tegen weer los. Meningen zonder er mogelijk maar iets over gelezen te hebben. Ongenuanceerd meningen zijn vaak schadelijke dan een complottheorie, "Think before you speak, READ before think.
Stel dat we iedereen in Nederland een basisinkomen geven, zonder voorwaarden. Klinkt te mooi om waar te zijn, toch? We weten dat een deel van de bestaande banen gaat verdwijnen door robotisering en algoritmes, en dat het huidige stelsel van uitkeringen- en toeslagen te complex en beschuldigend en fraudegevoelig is. Is het dan niet tenminste het onderzoeken waard dat Gratis geld? Is het te mooi om waar te zijn, maar is het ook haalbaar?
Is het systeem van nu wel op de toekomst gericht?
In deze video van tien minuten onderzoekt econoom Marcel Canoy of een basisinkomen haalbaar en betaalbaar is. Zou een basisinkomen de hoeksteen kunnen zijn van een nieuwe maatschappelijke structuur? Een sociaal model waarin niet eindeloos uitkeringen en toeslagen worden rondgepompt (80% van de Nederlandse huishoudens krijgt momenteel één of andere vorm van toeslag)? En waarin we mensen niet langer dwingen tot zoeken naar banen die niet meer bestaan? Samen met econoom Marcel Canoy, voormalig adviseur van Barroso, berekent Tegenlicht Kort wat invoering zou kosten: is het haalbaar en betaalbaar?
Deze aflevering van Tegenlicht Kort is een bewerking van de aflevering 'Gratis geld' van VPRO Tegenlicht.
In de jaren '70 van de vorige eeuw ontvingen duizend families in het Canadese stadje Dauphin maandelijks een bedrag van de overheid, wat ze naar eigen inzicht mochten uitgeven. De hoogte van dit bedrag was afhankelijk van de inkomsten die het gezin die maand maakte: in een 'mindere' maand legde de overheid meer bij dan tijdens een maand met betere omzet. Evelyn Forget is hoogleraar economie aan de Universiteit van Manitoba in Canada. Zij is weer in dit onderzoek gedoken en zag dat in die tijd de kosten in zorg met 8 % daalde. Jongeren van dat basis inkomen gingen studeren.
Het basisinkomen, Het idee is niet nieuw: noties van een basisinkomen zijn al terug te vinden in Pakistan van 600 en in het werk van de achttiende-eeuwse filosoof Thomas Paine. In de jaren '70 kreeg het idee veel aandacht. Toch is een echt onvoorwaardelijk basisinkomen nog nergens op landelijk niveau ingevoerd. Wel zijn er wereldwijd meerdere varianten op het basisinkomen te ontdekken. Een overzicht van sociale experimenten met gratis geld.
Was het nu met de corona crisis (febr 2020) niet ideaal geweest als men een basisinkomen had? Zeker in de arme landen zoals bijv. Brazilie, daar kan een lockdown eigenlijk niet, want wie niet kan werken, heeft geen inkomsten en de kans groot is kan sterven van de honger!
Of wordt de bitcoint onze nieuwe kapitaal geld? Maar gaat deze de armoede over de wereld verhelpen? Sinds mensenheugenis in de westerse wereld krijgen we decennia lang beelden te zien hoe triest het in de arme landen gesteld is. We helpen, pompen er geld in en het blijft onveranderd met alle gevolgen van dien. We houden met ons allen een systeem in stand die niet functioneert. Of de bitcoint een verrijking wordt voor het volk of een beperking in vrijheid wanneer overheden hier grip op gaan krijgen? Wat zou dan kwalijke zijn, de basisbeurs of de bitcoint?
In 2014 zende de VPRO Tegenlicht al De noodzaak van een utopie uit.
Probleem met de mensheid is, we vergeten wat achter ons is gebeurd. Bijna iedere eeuwwisseling zien we een terugkerend patroon welliswaar in een andere jas. We leren niks, nopes nada van het verleden en hebben slechte leidraden zoals angst, emotie, hebzucht nog steeds de overhand. Weten niet meer hoe en door wie onze zorgstaat is ontstaan en roepen maar wat, geven liever iets of iemand de schuld, van de sores die is ontstaan, zonder zelf enig inhoud te hebben genomen of het juist is en dat brengt ook polarisatie teweeg. Volgen veelal blindelings vroeger was dat de bijbel, nu de wetenschap, omdat we denken dat deskundigen, overheden, geleerde mensen het beste met ons voorhebben. Maar wie de geschiedenis doorgrond weet!
Reactie plaatsen
Reacties